Monumenten
Rijksmonument
Het Kleiwegkwartier kent één Rijksmonument: de Houten Schutsluis in de Rotte van het Bergse en Broekse verlaat, Bergse Rechter Rottekade 153.
De oorspronkelijke houten schutsluit dateert van circa 1670. De huidige sluit is gebouwd in 1866. De sluis verbindt de Rotte met de lager gelegen Bergse plassen.
De onderstaande kaart van 1611 is van voor het ontstaan van de Bergse plassen. Deze ontstonden door het diep afgraven van het veen. Op deze kaart is te zien dat de sluis en De Broekmolen (1671-1881) gelegen waren aan een zogenoemde molensloot. Een deel van de molensloot is nog te zien onder de Straatweg en verbindt de Bergse voor- en achterplas met elkaar. Dit soort sloten voerden het overtollige water in het veen af naar de Rotte. Deze sloot maakte een verbinding tussen de Rotte en de Vlietsloot. De Vlietsloot ligt nu in het Berg- en Broekpark.
Gemeente monument
Het meest opvallende gemeente monument is de voormalige Christus Koningkerk. De kerk met complex van school, pastorie en parochiehuis is een ontwerp van architct H.P.J. de Vries. De kerk dateert van 1930. Sinds 2019 zijn in de kerk 24 huur appartementen gebouwd. Het gebouw draagt nu De Statenkoning als naam.
Het loodsje van Van Gend en Loos dateert van circa 1920 en stond aanvankelijk direct aan de spoorlijn. Op dit moment staat de loods aan de Ceintuurbaan 104 en doet dienst als radiomuseum.
De Straatweg
De gemeente is al langer bezig om het stadgezicht aan het begin van de Straatweg en het Villapark te beschermen met gemeente monumenten. In 2021 zijn als eerste panden twee objecten tot monument benoemd.
Straatweg 1-3
Het dubbelpand in neorenaissancestijl, te zien in het midden op de foto dateert van 1895. Het gebouw heeft twee lagen en is voorzien van een kap met dakkapellen. De gevel heeft een bekroning d.m.v. twee tuitgevels. Het heeft een stucwerkversiering met banden, blokjes en strepen. De gevel is verder voorzien van smeedijzer muurankers De gootlijst wordt gesteund door dier- en mensenhoofden.
Straatweg 13-19
Dit rijtje gekoppelde woonhuizen heeft samengestelde kappen en is voorzien van een toren. De toren is op de foto duidelijk te zien. De bovenramen van de huizen hebben pseudo-gotische ornamenten. In de gevelsteen staat het jaartal 1915 vermeld.
Beeldbepalende gebouwen
‘…Deze dubbelbestemming werpt een drempel op tegen sloop. Sloop is in principe niet mogelijk. Alleen indien maatschappelijke, technische dan wel economische overwegingen zwaarwegend genoeg zijn om een uitzondering te maken, kan er een sloopvergunning worden verleend. Verder leidt de dubbelbestemming ertoe dat in geval van nieuwbouw voldoende rekening wordt gehouden met de cultuurhistorische waarden van de locatie….’ (citaat brief aan de gemeenteraad van Rotterdam d.d. 3 juli 2018)
Per wijk zijn de panden met de dubbelbestemming ‘Waarde Cultuurhistorie 2’ te vinden op de onderliggende pagina’s:
